Παρασκευή 27 Μαΐου 2011

Χρήσιμες συμβουλές για την άσκηση

Ο εργοφυσιολόγος του τμήματος βόλει γυναικών του Α.Ο.Φ. Πορφύρας κ. Γιώργος Σκόλιας, με άρθρο του δίνει χρησιμότατες συμβουλές για τον συνδυασμό  άσκησης και  διατροφής.
Χρησιμοποιούμε, για πρακτικούς λόγους, αποσπάσματα απο αυτό το άρθρο  με την ελπίδα ότι δεν αλλάζουν την ουσία του περιεχομένου του.
''Η παραγωγή και η δράση των ορμονών είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες για την κινητοποίηση και καύση του σωματικού λίπους.
Οι ορμόνες είναι οι χημικοί αγγελιοφόροι του οργανισμού και διαβιβάζουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τη ρύθμιση των λειτουργιών του σώματος και των διαδικασιών του μεταβολισμού.
Η αναλογία των ορμονών έχει σημαντικό ρόλο, καθώς κάποιες ορμόνες συντελούν στην κινητοποίηση του σωματικού λίπους, ενώ κάποιες άλλες αναστέλλουν την κινητοποίηση του.
Οι σωστοί διατροφικοί χειρισμοί μπορούν να βελτιστοποιήσουν την παραγωγή και δράση των ορμονών.
Ο σωστός σχεδιασμός των προγραμμάτων άσκησης μπορεί να οδηγήσει στη μέγιστη κινητοποίηση του σωματικού λίπους και να δημιουργήσει τις συνθήκες για την κατανάλωσή του.
Οι ορμόνες που έχουν συμμετοχή στην κινητοποίηση και καύση του σωματικού λίπους είναι η ινσουλίνη, η γλυκαγόνη, η αυξητική ορμόνη, η αδρεναλίνη, η νοραδρεναλίνη και οι ορμόνες του θυροειδή.

Ινσουλίνη

Η ινσουλίνη ρυθμίζει την ποσότητα γλυκόζης στο αίμα, διευκολύνει τη μεταφορά της γλυκόζης στα κύτταρα, υποστηρίζει την εναπόθεση γλυκογόνου στο ήπαρ, προάγει τη σύνθεση λιπαρών οξέων στο ήπαρ, αναστέλλει την κινητοποίηση των λιπαρών οξέων από τις λιπαποθήκες του σώματος, διευκολύνει τη μεταφορά των αμινοξέων στα κύτταρα, αυξάνει τη διαπερατότητα των κυτταρικών μεμβρανών στο ποτάσιο, το μαγνήσιο και το φώσφορο.
Ο σωστός καταμερισμός των υδατανθράκων κατά τη διάρκεια της ημέρας και η σωστή επιλογή υδατανθράκων, συντελούν στη μείωση της λιπογενετικής δράσης της ινσουλίνης και υποστηρίζουν τα επίπεδα ενέργειας σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Η λήψη υδατανθράκων πρέπει να γίνεται σε μικρές ποσότητες σε όλα τα γεύματα της ημέρας και να προέρχονται από τροφές που απελευθερώνουν αργά τη γλυκόζη.

Γλυκαγόνη

Η γλυκαγόνη συντελεί στην αύξηση της ποσότητας γλυκόζης στο αίμα, διεγείρει τη διάσπαση γλυκογόνου στο ήπαρ και ενεργοποιεί την ηπατική νεογλυκογένεση.
Ο σωστός καταμερισμός των υδατανθράκων κατά τη διάρκεια της ημέρας και η σωστή επιλογή υδατανθράκων, συντελούν στη μείωση της καταβολικής δράσης της γλυκαγόνης στο ηπατικό γλυκογόνο και τον καταβολισμό των αμινοξέων που είναι απαραίτητα στην ανάρρωση του μυϊκού συστήματος από την άσκηση και την παραγωγή ορμονών, υποστηρίζουν δε τα επίπεδα ενέργειας σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Αυξητική ορμόνη

Η αυξητική ορμόνη παρουσιάζει διαφορετική δράση στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών, του λίπους και των υδατανθράκων.
Αυξάνει τη σύνθεση της πρωτεΐνης, διευκολύνει τη μεταφορά των αμινοξέων στα κύτταρα και μειώνει την οξείδωση της πρωτεΐνης.
Συντελεί στη ρύθμιση της ποσότητας γλυκόζης στο αίμα.
Η  αυξητική ορμόνη έχει λιπολυτική δράση και η έκκρισή της ελέγχεται από δύο ορμόνες του υποθαλάμου και μια ορμόνη του στομάχου, σε ανταπόκριση των χαμηλών τιμών γλυκόζης στο αίμα και τη βαριά σωματική δραστηριότητα.
Η αποφυγή λήψης υδατανθράκων, τουλάχιστον 3 ώρες πριν την προπόνηση, πιθανόν να οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγής αυξητικής ορμόνης και να αυξηθεί η ικανότητα λιπόλυσης κατά την άσκηση.

Αδρεναλίνη και Νοραδρεναλίνη

Αυξάνουν το ρυθμό και την ένταση συστολής του καρδιακού μυός, συστέλλουν τα αγγεία, διαστέλλουν τα βρογχόλια, διεγείρουν τη λιπόλυση από το λιπώδη ιστό, αυξάνουν το μεταβολικό ρυθμό και αναστέλλουν τις κεντρικές μη απαραίτητες διαδικασίες.
Η σύνθεσή τους αρχίζει από το αμινοξύ τυροσίνη και εκκρίνονται κατά τη σωματική άσκηση και την υπογλυκαιμία.
Η αποφυγή λήψης τροφής, τουλάχιστον 3 ώρες πριν την προπόνηση, πιθανόν να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία κατά τη διάρκεια της άσκησης που με τη σειρά της θα οδηγήσει σε αύξηση παραγωγής αδρεναλίνης και νοραδρεναλίνης και να αυξηθεί η ικανότητα λιπόλυσης κατά την άσκηση.

Ορμόνες του θυροειδή

Οι ορμόνες του θυροειδή αυξάνουν το βασικό μεταβολισμό, αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος, υποστηρίζουν την κινητοποίηση των λιπαρών οξέων, επιταχύνουν την οξείδωση των λιπαρών οξέων και υποστηρίζουν το μεταβολισμό των υδατανθράκων σε όλα τα επίπεδα.
Οι ορμόνες ρυθμίζουν τη θρέψη, το μεταβολισμό, την ανάπτυξη του σώματος, τους μηχανισμούς αναπαραγωγής και την ομοιοστασία του σώματος. Η έκκριση και η δράση των ορμονών μεταβάλλεται από την προπόνηση βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα

Ινσουλίνη, Μείωση κατά τη άσκηση
Γλυκαγόνη, Αύξηση κατά την άσκηση
Αυξητική ορμόνη, Αύξηση κατά την άσκηση
Αδρεναλίνη και Νοραδρεναλίνη, Αύξηση κατά την άσκηση
Ορμόνες του θυροειδή, Αύξηση μετά την άσκηση